menu
 winkelmandje 

Waldorf kleuterschool Jabuka, Phoenix project, Sarajevo, Bosnië-Herzegowina 

Mediterranee

Het is een prachtige plek, bovenaan de heuvel aan de oostelijke oever van de rivier Miljacka, die door de stad loopt. Er is vrij uitzicht over de hele stad. De berghelling loopt stijl, en de tuin is trapsgewijs aangelegd. Al spelende oefenen de kinderen hun evenwicht in de oase van een tuin, met een klimtoren voorzien van zon, maan en ster. De tuin is van de buren afgescheiden met een gegolfde schutting van houten planken die in de kleuren van de regenboog geschilderd zijn. De ene buurtuin is overwoekerd met onkruid, dat binnendringt in het leegstaande kapotgeschoten huis. Het is een van de vele verlaten huizen die de stille getuigen zijn van de oorlog in de jaren 90. De school is een hoopvol baken in de woelige zee van de na-oorlogse situatie. De mond-op-mondreclame werpt zijn vruchten af: waren er in 2004 nog 10 kinderen, en nu zijn het er 30 en is er een wachtlijst.

4

Alle religies uit de multiculturele stad zijn er vertegenwoordigd; islam, joods, katholiek, Servisch- orthodox. De kinderen komen uit alle stadsdelen. Ze komen van horen zeggen. De redenen waarom de ouders voor deze kleuterschool kiezen zijn divers: de kinderen krijgen hier gezonde voeding, ze spelen iedere dag buiten, ze kijken geen TV op school, afkomst en religie spelen geen rol. Na het eerste kind, komt ook het 2e kind hier op school.

Leila Kostic, initiatiefneemster, doet ook de pedagogische begeleiding van ouders. Ze werkt samen met een schildertherapeut en 2 klassieke homeopatische therapeuten.

1

Vaak hebben de ouders gestudeerd. De hogere middenklasse is vooral vertegenwoordigd, en ieder jaar nemen ze een kind op, waarvan de ouders niet betalen, maar bijdragen in de vorm van directe hulp aan school. Het enthousiasme onder de ouders is groot. Er zijn verschillende studiegroepjes van ouders. Veel ouders zien hun kind graag naar een vrije school gaan. Verschillende ouders hebben toegezegd hieraan te willen mee werken. Als basis zijn 3 vrije kleuterscholen nodig, verdeeld over de stad.

In 2017 is Enisa Spilidiu de 2e school begonnen, genaamd Kolibica. Verderop meer nieuws hierover.

Ook de andere leidsters zijn goed opgeleid. Leila is nu in de situatie dat ze gekwalificeerde personen kan aannemen.

Er is inmiddels voorzien in de vraag naar een goede creche. De etage boven de kleuterklas is geschikt gemaakt voor deze groep heel jonge kinderen. Nenad, de echtgenoot van Leila, is een goede vakman, waardoor de ruimtes betaalbaar kunnen worden opgeknapt.

Tevens is er behoefte aan naschoolse opvang. Dit is nu realistischer en meer haalbaar dan een vrije school, omdat de staat geen particuliere scholen ondersteunt. Om deze 2 “ takken “ te realiseren is meer geld nodig.

De staat laat zich positief uit over deze school, maar dat gaat niet gepaard met een financiële ondersteuning.

Na de oorlog durfde Leila niet veel geld te vragen aan de ouders. Dit bleek niet een goed idee, omdat men de kwaliteit van het onderwijs afmeet aan de onkosten.

Wat is het toch bijzonder verlopen hoe dit initiatief gestalte kon krijgen:

Toen het in 1992 in Sarajevo onrustig ging worden vertrok deze Bosnische moslimse moeder met haar 2 jonge kinderen naar vrienden in Zagreb. Voor een week, verwachtte ze. Al spoedig bleek dat het langer ging duren; ze kon terecht in Stuttgart. Van hieruit volgde ze de opleiding tot vrijeschoolkleuterleidster in Kassel. Ze was al kleuterleidster van beroep en haar diepste wens was de antroposofische opleiding te volgen. Dankzij de oorlog was dit mogelijk. Via haar broer had ze de antroposofie leren kennen. Zo kwam ze na de oorlog gediplomeerd terug, en startte ze, gesteund door haar man, en een Bosnische kleuterleidster. De Nederlandse Mirjam de Boom en Jola Meyer ondersteunden dit initiatief aktief.

Phoenix heette het, opdat het uit de as herrijzen nieuwe hoop gaf, nieuwe mogelijkheden en nieuwe kansen, voor een nieuwe generatie, die een speciale opgave heeft met de opbouw van deze gecompliceerde plek in Oost-Europa.

Wilt U dit initiatief ondersteunen, dan kunt u uw schenking storten op rekeningnummer van het Internationaal Hulpfonds NL03 TRIO 0212195050 ovv Phoenix code 9337.

Sarajevo: een nieuwe kleuterklas erbij!

Allereerst het goede nieuws: de kleuterklas genaamd Kolibica, wat houten hut betekent, heeft er nu zelf ook een! En niet zomaar een; een compleet speelpaleis is ontstaan, met hulp van het bedrijf KuKuk en bovenbouwleerlingen van de vrijeschool in Stuttgart. Enkele weken van hun zomer spendeerden zij aan het creëren van een prachtige eco-speeltuin. Vloeren werden betegeld, muren en omheining werden kleurrijk geschilderd en bankjes en hangers ontstonden in de gang. Initiatiefneemster Enisa was erg blij met dit bezoek uit Duitsland. Ze gaf te kennen deze ervaring van vrijblijvende vrijgevigheid nooit te zullen vergeten. Ze noemde het een positief voorbeeld voor de jeugd in Sarajevo door de ijver, eenvoud, discipline en vrolijkheid waarmee er door de Duitse jongeren gewerkt werd.

Er kwam zelfs een televisieploeg aan te pas om een programma te maken over deze buitengewone jongeren. Al met al een dynamische en succesvolle periode.

Scholieren uit Stuttgart hebben groots werk verricht

Maar er zijn ook tegenslagen. In Bosnië- Herzegovina werd namelijk een nieuwe wet aangenomen, waardoor een vereniging als Kolibica nog maar slechts een paar uur per dag met kleuters mag werken. De kinderen mogen ook niet meer een volle dag blijven. Men probeert nu zo snel mogelijk vergaderingen met het ministerie van onderwijs te organiseren om zo hopelijk een oplossing te vinden, idealiter in de vorm van een vergunning. Het vrijeschoolcurriculum kan hier wellicht bij helpen, maar als het ministerie het Waldorf- curriculum niet accepteert, zal men moeten worden geregistreerd als een klassieke kleuterschool. Met alle gevolgen van normeringen en vereisten (bv. ruimte van minimaal 180m2) van dien.

Enisa heeft de ouders van alles op de hoogte gebracht en zij zijn betrokken door middel van het organiseren van petities en dergelijke om zo snel mogelijk een af- spraak met het ministerie te krijgen. Het laatste woord is hier dus nog niet over gesproken.

Studie Aneta Sabic (de kleuterleidster, ondersteund door Enisa) volgt in Zagreb de opleiding tot vrijeschool- kleuterleidster. Ze wordt daarbij financieel ondersteund door het IHF.

De kleuterklas groeit gestaag van 15 kinderen vorig jaar september tot 22 kinderen nu. Daardoor kan Enisa zich nu ook een bescheiden salaris uitbetalen, zoals het hoort. Men is er echter nog niet in geslaagd om de gevel te voltooien, een nieuwe sterkere boiler te kopen en de radiatoren op de bovenverdieping te installeren. Ook waren er nog geen middelen om de inbraakbeveiliging op de ramen te installeren.

De boiler kost 1000 euro en de inbraakbeveiliging voor de vijf ramen 150 euro per raam, dus alleen voor die uitgaven is al 1750 euro nodig.

Volg Kolibica ook op Facebook: onder Facebook: ‘Waldorfski vrtic Kolibica’