menu
 winkelmandje 

Actuele berichten 

Notfallpädagogik: Crisispedagogie.

In 1999 werd in Karlsruhe, Duitsland een centrum opgericht voor kinderen die in een crisis verkeren. Initiatiefnemer van dit Parzival Centrum was Bernd Ruf, leraar aan de Waldorf school. Hij ontwikkelde daar de traumapedagogie, gebaseerd op de methodieken van de vrijeschool pedagogie.

Toen hij in 2006 in aanraking kwam met kinderen uit oorlogssituaties bleek hoeveel behoefte er is aan die crisishulp. Er kwamen andere vragen op hem af :

Kun je met pedagogische methodieken trauma’s voorkomen of genezen? Hij ontwikkelde een nieuwe vorm van pedagogie, voor kinderen in acute nood- of crisis-situaties. De Notfallpädagogik ontstond.

Hieronder enkele fragmenten uit een interview dat Francis van Maris had met Bern Ruf. Het hele interview is verschenen in het winternummer van Vrije Opvoedkunst.

Interview met Bernd Ruf

FvM. Vanuit de hele wereld komen er vragen voor Notfallpädagogik, terwijl deze vorm van hulp in crisissituaties nog niet zo lang bestaat. Hoe heeft dit zich zo snel kunnen ontwikkelen?

(…..)

Bernd Ruf . Het is een soort eerste hulp. Bij een ongeval heb je EHBO-maatregelen die je kunt nemen zodat het ongeval niet tot blijvend letsel leidt. Zo willen wij opvoeders en leraren aanleren hoe je een soort zielen-EHBO kunt toepassen. Zo kun je ingrijpende trauma’s voorkomen. De trauma’s treden vaak pas heel wat jaren later op. Dan weet een mens vaak niet meer waar het vandaan komt. Dat is een basisprincipe van onze eerste-hulp-pedagogie: probeer het trauma te voorkomen.

(….)

Bernd Ruf Trauma’s behoren nu eenmaal tot ons leven. Er is geen leven zonder trauma’s. In elk leven komen verwondingen voor, ook op zielenvlak. Maar het kan zo erg worden dat het een leven kapot maakt. De wetenschap weet tegenwoordig dat uit verwerkte trauma’s mogelijkheden, kansen voor het verdere leven ontstaan. In de grond is elke crisis, naast de grote dreiging en het grote gevaar, een grote kans.

Wij weten dat trauma’s die verwerkt worden, mensen in staat stellen om gezonder te worden dan ze daarvóór waren. Precies dat wil crisis-pedagogie bereiken. Wij willen zo met de kinderen werken, dat de wonden kunnen helen en dat de crisis waarin ze terecht zijn gekomen, een kans wordt voor hun verdere biografie.

FvM. Hoe vaak worden jullie ingezet?

Bernd Ruf. In 2006 zijn wij begonnen. Sindsdien zijn we zo’n 130 keer ingezet, bij verschillende catastrofen die de wereld gekend heeft. Nu ben ik bijvoorbeeld net terug uit Hawaii na de brandcatastrofe op Maui. In meer dan dertig landen hebben we ondertussen teams opgeleid. Die teams hebben nu een eigen netwerk, een eigen organisatie. Zij noemen zichzelf “Notfall ohne Grenzen”.

FvM. Het gaat niet alleen om Waldorf- of vrijeschoolpedagogie?

Bernd Ruf. Dat is inderdaad zo. Het gaat niet alleen om Waldorf. Waldorfpedagogie is onze basis, maar de crisispedagogie noemen we niet zo. De naam Waldorf wordt bij onze interventies niet genoemd. Als we de naam niet noemen, roepen we ook geen hindernissen op in catastrofegebieden. Vaak gaat het om gebieden die door het leger gecontroleerd worden. De autoriteiten willen voorkomen dat onder het mom van hulp sektes of godsdienstige instituten beginnen te missioneren onder de getroffen bevolking. Als je een naam hebt, die al een bepaalde ideologische richting aanduidt, dan ben je verdacht en kun je de kinderen niet helpen. Je wordt gewoon niet doorgelaten.

(………)

FvM Hoe worden jullie voor een interventie opgeroepen?

Bernd Ruf. Het principe is het principe van de vrijwillige brandweer. Als er een signaal klinkt, dan gaat de vrijwillige brandweer aan de slag. Die mensen hebben een brandweerauto nodig, naast een meldsysteem, slangen, ladders, een opleiding en ga zo maar door. Iemand moet de telefoon opnemen. Deze basiskosten zijn vaak het probleem. Vind je iemand die dit voor de lange termijn financiert, dan kan het werken. Wij hebben charitatieve fondsen in Duitsland die ons financieel ondersteunen en als er een grote inzamelingsactie is zoals bijvoorbeeld voor de aardbeving in Turkije, dan worden wij gevraagd en ingezet met financiële ondersteuning van de grote hulporganisaties. Dan gaat het om miljoenen euro’s, waar wij een klein deel van ontvangen voor onze inzet.

Francis van Maris

p.s. Graag willen wij een studiedag/-weekend met Bernd Ruf in Nederland organiseren. Mocht u hieraan mee willen werken of mocht u interesse hebben, stuur dan een mail aan f.vanmaris@internationaalhulpfonds.nl .

p.s. 2 Internet-tip : filmmateriaal over de vorm van pedagogie vindt u op youtube.com – zoektitel

“ Wege aus der Krise: Stabilisierung durch Notfallpädagogik ”.